Korkuyla dolup taşan bir şehirde, şehrin diğerlerinden daha ölümcül sayılan bir kısmı vardır: nehir.
Rus top mermileri her gün çamurlu gri sularda ilerliyor ve apartman blokları ile küçük evlerin ötesindeki labirentte bir yerlerde patlıyor. Herson şehrinin etrafında yavaş yavaş akan Dnipro Nehri cephe hattı haline geldi. İnsanlar ağaçların arkasına saklanıyor ve binaların etrafından dikkatlice göz atıyor, gözlerini kısarak suya bakıyorlar. Burası Rus işgali altındaki bölgeyi çıplak gözle görebileceğiniz ve keskin nişancıların pusuya yattığı yer.
Pazartesi öğleden sonra nehir kenarında duran bir kadın, “Dikkatli ol,” diye uyardı. “Ruslar uzakta değil.”
Pazar öğleden sonra, Rus işgali altındaki bölgeden kaçmaya çalışan yaşlı bir kadın öldürüldü. Ukraynalı yetkililer, Rus askerlerinin makineli tüfekle ona ateş açtığını söyledi. Son üç hafta içinde dramatik bir şekilde değişen bir şehirde – daha kötüsü için – daha acımasız bir haberdi.
Burası, Ukrayna kuvvetlerinin Rus birliklerini dışarı atarak ve Vladimir Putin’in ordusuna en utanç verici yenilgilerinden birini vererek burayı özgürleştirmesinden sonra Kasım ayı ortasında coşkuyla zonklayan yerle aynı yer.
Şimdi Herson ıssız. Soğuk. Buradaki insanlar yalnız olduklarını söylüyorlar. Ve sokaklar buzla kaplı.
Dnipro Nehri’nin karşısındaki Rus işgali altındaki bir kasabadan gelen ışığı geçen ay kararmış bir Herson’dan yansıtan bulutlar. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Kurtuluş sonrası kutlamalara ev sahipliği yapan ana meydan -insanların kucaklaştığını, öpüştüğünü, kır saçlı askerlerle selfie çektiğini ve mavi-sarı Ukrayna bayraklarını neşeyle salladığını hayal edin- içinden geçen birkaç siyah köpek dışında boş duruyor. Onu besleyen sokaklar da boş. Koyu renk ceketlere sarınmış birkaç kişi, mezar taşı grisi bir gökyüzünün altında yalnız şekiller halinde, ağır adımlarla aşağı iniyor.
Ana caddede ışıklar kapalı. Odun yakılan ateşlerden çıkan kurum kokusu ince kış havasında esiyor. Herson’daki elektrik şebekesi, diğer birçok Ukrayna şehrinde olduğu gibi, bu ülkeye diz çöktürmek amacıyla acımasızca Rus füzeleri tarafından dövüldü ve insanlar evlerini ısıtmak için kütük yakıyorlar.
Hemen hemen tüm mağazalar kapalı. Pazartesi günü açık kalan birkaç kişiden biri, her şeyin yüzde 50 indirimli reklamını yaptı. İçeride, dükkan sahibi Natasha Sekeresh kederli bir şekilde tezgâha yaslanmıştı.
“Dünyanın diğer bölgelerinde insanlar bayramları kutlamaya başlıyor” dedi. “Burada sevinecek bir şey yok.”
Savaş Durumu
Geçen ay Herson’da insani yardım dağıtıyordu. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Dükkanın sahibi olan patronu, kalan ürünler -bir avuç plastik çakmak, yarısı dolu Piknik şeker çubukları kutusu, buharlaştırılmış süt tenekelerinden oluşan küçük piramit ve birkaç başka şey- satılır satılmaz kapatmayı planlıyor.
“Peki ya bana?” diye sordu.
O konuşurken büyük bir parka sarılı bir adam içeri girdi.
“Ekmeğe ihtiyacın var mı?” O sordu. Caddenin karşısındaki bir dükkanda çalışıyordu.
“Hayır,” dedi. “Onu satacak kimsem yok.”
Ben de, dedi. “Bu şehir boş.”
Birçok insan kurtuluştan hemen sonra ayrıldı. O zamandan beri daha fazlası tahliye edildi. Rus bombardımanı, son iki haftada 170 saldırıyla yoğunlaştı. Ruslar sivillerin üzerine havan topları, roketler, toplar ve hatta tank ateşi atıyor.
Herson askeri yönetiminin başı Yaroslav Yanushevych, “Bu bizim büyük acımız” dedi. Ruslar gitti ama “hala can alıyorlar” dedi.
Geçen ay Rus askerlerinin Herson’dan çekilmesinden bu yana Kiev’den gelen ilk tren Herson Şehrindeki ana tren istasyonuna vardığında telefonlarını şarj ediyor ve tren istasyonunda kurulu elektrik ve uydu hizmetini kapatıyorlar. Kredi… The New York Times için Lynsey Addario
Ukrayna ordusu, Herson’u topçu menzilinden çıkarmak için onları daha da uzaklaştırmaya çalışıyor. Rus birlikleri tarafından sekiz aydan fazla bir süredir işgal altındaydı, ancak yetkililer, Herson çevresindeki topraklar da kurtarılana kadar gerçek anlamda özgürleştirilemeyeceğini söylüyor.
Ana meydanın yakınında, 11 yaşındaki iki erkek çocuk, bir buz parçası üzerinde koştukları ve sonra kayabildikleri kadar kaydıkları bir oyun oynadılar. Gözleri soğukta cam gibi parlıyordu. Pazartesi günü 20 Fahrenheit dereceye düştü. Karın ilk günüydü.
11 yaşındaki Liosha, Covid salgını ve ardından savaştan bu yana izinleri sayarken, “Üç yıldır sınıfa girmedim” dedi. “Aslında okulda olmak istiyorum.”
O ve arkadaşı Kyryl, meydanda dolaşıp askerlerin elini sıkmak ve belki de üzerlerinden bir Velcro askeri yama çıkarmak için bekleyerek zaman öldürüyor.
Liosha, “Ruslarla konuşmaya çalıştık,” dedi, “ama bizimle gerçekten etkileşime girmediler. Ama bu askerler” – saldırı tüfekleriyle yanlarından geçen Ukraynalılardan oluşan bir mangaya doğru başını eğdi – “havalılar.”
Geçen ay şehirden Kiev’e giden bir tahliye trenine biniyordu. Kredi… The New York Times için Lynsey Addario
Kurtuluştan bu yana hemen hemen her gün burada bir kişi daha öldürülüyor. Rus birlikleri genellikle geceleri insanlar uyurken kasabaya ateş açıyor. Buradaki insanlar kendilerini özellikle savunmasız hissediyor çünkü Ukrayna’nın çoğu şehrinde Soğuk Savaş’tan kalma kalıntılar olduğu gibi çok sayıda bomba sığınağı veya mahzen yok. Su tablası onları kazmak için çok yüksek.
Nehir kıyısında yaşayan Olena Yermolenko, “Saklanacak yerimiz yok” dedi.
Etrafta daha fazla insan olsaydı, bombardımandan ölenlerin sayısı kesinlikle daha yüksek olurdu. Ancak savaş öncesi nüfusu 300.000 civarında olan bir şehirde, şehir merkezinde belki birkaç bin kişi kalmıştır.
Geçen gün, caddenin karşısındaki bir kafede bir tas çorba içmek için beklerken bana o kadar yakın bir banka binasına top mermisi isabet etti ki, şok dalgasının patlamasını kulaklarımda hissettim. Birkaç saniye sonra garip bir zil sesi duydum. Sonra sessizlik.
Pazar günü öğleden sonra Seniavyna Caddesi üzerinde 10 katlı bir apartmana mermi isabet etti. Tetiana Roshchyna mutfağında köfte çorbası yapıyordu. Patlama tüm bloğu salladı. Pencereler patlayarak bir cam kar fırtınası yarattı.
“Bunun tamamen bir yerleşim bölgesi olduğunu anlamalısın,” dedi. “Asker yok. Fabrika yok. Sadece daireler.”
Sokaklar büyük ölçüde ıssız. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Herson, dünyaya çelik ve tahıl sevkıyatı yapan Ukrayna’nın en büyük limanlarından birine ev sahipliği yapan büyük bir sanayi merkeziydi. Şimdi ana liman binası grafitilerle kaplı. Camları kırılmıştır. İçeride kar esiyor.
“Bunu yaşamanın nasıl bir şey olduğunu sana tarif bile edemem,” dedi. “Gerçekten kötü bir rüya gibi.”
Bir komşu olan Anatoliy Makarenko, hasarlı binalara baktığında “otomatik bir silah kapmak” ve Ruslarla bizzat savaşmak istediğini söyledi.
75 yaşında.
Pazartesi günü, yerel hükümet için çalışan üç kadından oluşan bir ekip, nehri geçip Herson’a geri dönmeye çalışan insanlara yardım etmek için bekledi. Askeri yetkililer hafta sonu, insanların kaçmak için nehri kullanmalarına izin verdiklerini duyurdular; kurtuluştan sonra mühlet Rusların tekrar sızmaya çalışmaması için oraya erişimi kapatmışlardı.
Yetkililer, Herson’un karşısındaki bataklık adalarda, çoğu emekli olan belki birkaç yüz kişinin küçük yazlık evlerde yaşadığını söyledi. Ukraynalılar buna savaşan ordular arasında bir boşluk olan “gri bölge” diyorlar.
Ancak yetkililer, Pazartesi öğleden sonra bu gri bölgedeki insanların hiçbirinin suya girmediğini söyledi. Daha uzakta, hala Rusların elinde olan bir kasabada yaşayan ve teknesi vurulan bir çift dışında kimse karşıya geçmeye çalışmamıştı.
Gelenleri bekleyen kadınlardan biri “Kimse gelmiyor” dedi. “Çok korkuyorlar.”
Dnipro Nehri boyunca stratejik bir ulaşım bağlantısı olan Antonovskiy köprüsü, Herson’da geri çekilen Rus kuvvetleri tarafından yıkıldı. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Oleksandra Mykolyshyn raporlamaya katkıda bulundu.
Rus top mermileri her gün çamurlu gri sularda ilerliyor ve apartman blokları ile küçük evlerin ötesindeki labirentte bir yerlerde patlıyor. Herson şehrinin etrafında yavaş yavaş akan Dnipro Nehri cephe hattı haline geldi. İnsanlar ağaçların arkasına saklanıyor ve binaların etrafından dikkatlice göz atıyor, gözlerini kısarak suya bakıyorlar. Burası Rus işgali altındaki bölgeyi çıplak gözle görebileceğiniz ve keskin nişancıların pusuya yattığı yer.
Pazartesi öğleden sonra nehir kenarında duran bir kadın, “Dikkatli ol,” diye uyardı. “Ruslar uzakta değil.”
Pazar öğleden sonra, Rus işgali altındaki bölgeden kaçmaya çalışan yaşlı bir kadın öldürüldü. Ukraynalı yetkililer, Rus askerlerinin makineli tüfekle ona ateş açtığını söyledi. Son üç hafta içinde dramatik bir şekilde değişen bir şehirde – daha kötüsü için – daha acımasız bir haberdi.
Burası, Ukrayna kuvvetlerinin Rus birliklerini dışarı atarak ve Vladimir Putin’in ordusuna en utanç verici yenilgilerinden birini vererek burayı özgürleştirmesinden sonra Kasım ayı ortasında coşkuyla zonklayan yerle aynı yer.
Şimdi Herson ıssız. Soğuk. Buradaki insanlar yalnız olduklarını söylüyorlar. Ve sokaklar buzla kaplı.
Dnipro Nehri’nin karşısındaki Rus işgali altındaki bir kasabadan gelen ışığı geçen ay kararmış bir Herson’dan yansıtan bulutlar. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Kurtuluş sonrası kutlamalara ev sahipliği yapan ana meydan -insanların kucaklaştığını, öpüştüğünü, kır saçlı askerlerle selfie çektiğini ve mavi-sarı Ukrayna bayraklarını neşeyle salladığını hayal edin- içinden geçen birkaç siyah köpek dışında boş duruyor. Onu besleyen sokaklar da boş. Koyu renk ceketlere sarınmış birkaç kişi, mezar taşı grisi bir gökyüzünün altında yalnız şekiller halinde, ağır adımlarla aşağı iniyor.
Ana caddede ışıklar kapalı. Odun yakılan ateşlerden çıkan kurum kokusu ince kış havasında esiyor. Herson’daki elektrik şebekesi, diğer birçok Ukrayna şehrinde olduğu gibi, bu ülkeye diz çöktürmek amacıyla acımasızca Rus füzeleri tarafından dövüldü ve insanlar evlerini ısıtmak için kütük yakıyorlar.
Hemen hemen tüm mağazalar kapalı. Pazartesi günü açık kalan birkaç kişiden biri, her şeyin yüzde 50 indirimli reklamını yaptı. İçeride, dükkan sahibi Natasha Sekeresh kederli bir şekilde tezgâha yaslanmıştı.
“Dünyanın diğer bölgelerinde insanlar bayramları kutlamaya başlıyor” dedi. “Burada sevinecek bir şey yok.”
Savaş Durumu
- Rus Petrol Fiyat Tavanı: AB, Batılı müttefiklerin Moskova’yı Ukrayna’daki savaşını finanse etmek için gelirinden mahrum bırakmaya yönelik son çabası olan Rus petrolüne varil başına 60 dolar sınırı üzerinde anlaştı. İşte nasıl çalışacağı.
- Bir Dönüm Noktası:Ukrayna saldırı halinde, ancak topraklarının yaklaşık beşte biri hâlâ Rus kuvvetleri tarafından işgal edilmiş durumdayken, daha gidilecek çok yol var ve kışın başlaması yeni zorluklar getirecek.
- Ukrayna’nın Güç Şebekesi:Pek çok Ukraynalı kışa elektriksiz ve susuz girerken, ekipler Ukrayna’nın yıpranmış enerji altyapısını eski haline getirmek için yarışıyor, ancak Rus hava saldırıları bu tür çabaları geri alma tehdidinde bulunuyor.
Geçen ay Herson’da insani yardım dağıtıyordu. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Dükkanın sahibi olan patronu, kalan ürünler -bir avuç plastik çakmak, yarısı dolu Piknik şeker çubukları kutusu, buharlaştırılmış süt tenekelerinden oluşan küçük piramit ve birkaç başka şey- satılır satılmaz kapatmayı planlıyor.
“Peki ya bana?” diye sordu.
O konuşurken büyük bir parka sarılı bir adam içeri girdi.
“Ekmeğe ihtiyacın var mı?” O sordu. Caddenin karşısındaki bir dükkanda çalışıyordu.
“Hayır,” dedi. “Onu satacak kimsem yok.”
Ben de, dedi. “Bu şehir boş.”
Birçok insan kurtuluştan hemen sonra ayrıldı. O zamandan beri daha fazlası tahliye edildi. Rus bombardımanı, son iki haftada 170 saldırıyla yoğunlaştı. Ruslar sivillerin üzerine havan topları, roketler, toplar ve hatta tank ateşi atıyor.
Herson askeri yönetiminin başı Yaroslav Yanushevych, “Bu bizim büyük acımız” dedi. Ruslar gitti ama “hala can alıyorlar” dedi.
Geçen ay Rus askerlerinin Herson’dan çekilmesinden bu yana Kiev’den gelen ilk tren Herson Şehrindeki ana tren istasyonuna vardığında telefonlarını şarj ediyor ve tren istasyonunda kurulu elektrik ve uydu hizmetini kapatıyorlar. Kredi… The New York Times için Lynsey Addario
Ukrayna ordusu, Herson’u topçu menzilinden çıkarmak için onları daha da uzaklaştırmaya çalışıyor. Rus birlikleri tarafından sekiz aydan fazla bir süredir işgal altındaydı, ancak yetkililer, Herson çevresindeki topraklar da kurtarılana kadar gerçek anlamda özgürleştirilemeyeceğini söylüyor.
Ana meydanın yakınında, 11 yaşındaki iki erkek çocuk, bir buz parçası üzerinde koştukları ve sonra kayabildikleri kadar kaydıkları bir oyun oynadılar. Gözleri soğukta cam gibi parlıyordu. Pazartesi günü 20 Fahrenheit dereceye düştü. Karın ilk günüydü.
11 yaşındaki Liosha, Covid salgını ve ardından savaştan bu yana izinleri sayarken, “Üç yıldır sınıfa girmedim” dedi. “Aslında okulda olmak istiyorum.”
O ve arkadaşı Kyryl, meydanda dolaşıp askerlerin elini sıkmak ve belki de üzerlerinden bir Velcro askeri yama çıkarmak için bekleyerek zaman öldürüyor.
Liosha, “Ruslarla konuşmaya çalıştık,” dedi, “ama bizimle gerçekten etkileşime girmediler. Ama bu askerler” – saldırı tüfekleriyle yanlarından geçen Ukraynalılardan oluşan bir mangaya doğru başını eğdi – “havalılar.”
Geçen ay şehirden Kiev’e giden bir tahliye trenine biniyordu. Kredi… The New York Times için Lynsey Addario
Kurtuluştan bu yana hemen hemen her gün burada bir kişi daha öldürülüyor. Rus birlikleri genellikle geceleri insanlar uyurken kasabaya ateş açıyor. Buradaki insanlar kendilerini özellikle savunmasız hissediyor çünkü Ukrayna’nın çoğu şehrinde Soğuk Savaş’tan kalma kalıntılar olduğu gibi çok sayıda bomba sığınağı veya mahzen yok. Su tablası onları kazmak için çok yüksek.
Nehir kıyısında yaşayan Olena Yermolenko, “Saklanacak yerimiz yok” dedi.
Etrafta daha fazla insan olsaydı, bombardımandan ölenlerin sayısı kesinlikle daha yüksek olurdu. Ancak savaş öncesi nüfusu 300.000 civarında olan bir şehirde, şehir merkezinde belki birkaç bin kişi kalmıştır.
Geçen gün, caddenin karşısındaki bir kafede bir tas çorba içmek için beklerken bana o kadar yakın bir banka binasına top mermisi isabet etti ki, şok dalgasının patlamasını kulaklarımda hissettim. Birkaç saniye sonra garip bir zil sesi duydum. Sonra sessizlik.
Pazar günü öğleden sonra Seniavyna Caddesi üzerinde 10 katlı bir apartmana mermi isabet etti. Tetiana Roshchyna mutfağında köfte çorbası yapıyordu. Patlama tüm bloğu salladı. Pencereler patlayarak bir cam kar fırtınası yarattı.
“Bunun tamamen bir yerleşim bölgesi olduğunu anlamalısın,” dedi. “Asker yok. Fabrika yok. Sadece daireler.”
Sokaklar büyük ölçüde ıssız. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Herson, dünyaya çelik ve tahıl sevkıyatı yapan Ukrayna’nın en büyük limanlarından birine ev sahipliği yapan büyük bir sanayi merkeziydi. Şimdi ana liman binası grafitilerle kaplı. Camları kırılmıştır. İçeride kar esiyor.
“Bunu yaşamanın nasıl bir şey olduğunu sana tarif bile edemem,” dedi. “Gerçekten kötü bir rüya gibi.”
Bir komşu olan Anatoliy Makarenko, hasarlı binalara baktığında “otomatik bir silah kapmak” ve Ruslarla bizzat savaşmak istediğini söyledi.
75 yaşında.
Pazartesi günü, yerel hükümet için çalışan üç kadından oluşan bir ekip, nehri geçip Herson’a geri dönmeye çalışan insanlara yardım etmek için bekledi. Askeri yetkililer hafta sonu, insanların kaçmak için nehri kullanmalarına izin verdiklerini duyurdular; kurtuluştan sonra mühlet Rusların tekrar sızmaya çalışmaması için oraya erişimi kapatmışlardı.
Yetkililer, Herson’un karşısındaki bataklık adalarda, çoğu emekli olan belki birkaç yüz kişinin küçük yazlık evlerde yaşadığını söyledi. Ukraynalılar buna savaşan ordular arasında bir boşluk olan “gri bölge” diyorlar.
Ancak yetkililer, Pazartesi öğleden sonra bu gri bölgedeki insanların hiçbirinin suya girmediğini söyledi. Daha uzakta, hala Rusların elinde olan bir kasabada yaşayan ve teknesi vurulan bir çift dışında kimse karşıya geçmeye çalışmamıştı.
Gelenleri bekleyen kadınlardan biri “Kimse gelmiyor” dedi. “Çok korkuyorlar.”
Dnipro Nehri boyunca stratejik bir ulaşım bağlantısı olan Antonovskiy köprüsü, Herson’da geri çekilen Rus kuvvetleri tarafından yıkıldı. Kredi… The New York Times için Finbarr O’Reilly
Oleksandra Mykolyshyn raporlamaya katkıda bulundu.